Kunstenaar Jan van IJzendoorn hoopt dat zijn Wagenbergse kunstwerken weer snel op hun plaatsen staan. foto Frans Ypema/APA-foto
WAGENBERG – Als het aan Jan van IJzendoorn ligt, staan zijn drie natuurstenen sculpturen komend voorjaar weer keurig op hun plaatsen in Wagenberg.
De kunstenaar uit Oosterbeek is opgelucht dat hij na bijna twee jaar zoeken eindelijk een oplossing heeft gevonden voor de haarscheurtjes die in het natuursteen waren ontstaan.
Lange tijd was het een groot mysterie voor Van IJzendoorn hoe de kunstwerken zo beschadigd konden raken. De sculpturen werden in december 2006 weggehaald, nadat in het kunstwerk op het Van den Elsenplein haarscheurtjes waren ontdekt. Bij controle bleken soortgelijke scheuren ook in de andere twee objecten, aan de Dorpsstraat en op de hoek Dorpsstraat/ Onderdijk, te zitten.
In eerste instantie waren er op advies van de Stichting Kunstkring Drimmelen nog hekken rond de enorme stenen objecten geplaatst, om spelende kinderen op afstand te houden. De beschadigingen leverden echter dusdanig gevaar op, dat besloten werd de sculpturen van hun sokkels te halen. De objecten liggen sindsdien opgeslagen bij het bedrijf Luijn Natuursteen in Tiel, waar ze ooit door gemaakt zijn. De inwoners van Wagenberg kijken zodoende al bijna twee jaar tegen drie lege, betonnen sokkels aan. Die tijd is mogelijk bijna voorbij. Het ziet ernaar uit dat de natuurstenen objecten gaan terugkeren in het straatbeeld. Tenminste, als het aan kunstenaar Van IJzendoorn ligt. “Het is gelukt uit te zoeken wat de oorzaak van de haarscheurtjes was en hoe de sculpturen op een veilige manier hersteld kunnen worden”, vertelt hij met opluchting in zijn stem. “Het heeft veel tijd gekost, maar uiteindelijk heb ik een bureau gevonden dat het probleem wist op te sporen. De haarscheurtjes zijn ontstaan door krachtwerking.”
Medewerkers van de gemeente Drimmelen en leden van de Stichting Kunstkring Drimmelen bij het sculptuur op het Van den Elsenplein eind 2006.
De natuurstenen objecten zaten volgens Van IJzendoorn per stuk met zo’n vijf tot zes extra stevige, stalen ankers vast aan de betonnen sokkels. Bij relatief snelle temperatuurwisselingen reageert beton anders dan natuursteen en daar is het volgens het onderzoeksbureau misgegaan. “Als de zon een hele dag schijnt en er valt vervolgens een stevige bui, dan kan het snel afkoelen. Het beton van de sokkel reageert op die verandering anders dan het natuursteen van de sculpturen. Door de ankers werden de krachten op het natuursteen vanuit het beton zo sterk, dat er scheurtjes zijn ontstaan. De conclusie is eigenlijk dat ik teveel verbindingsankers heb gebruikt om de sculpturen vast te zetten op de sokkels. Ik heb daar destijds voor gekozen op advies van een ander bureau, maar dat bestaat niet meer. Ik kan dat bureau dus niet aansprakelijk stellen voor de ontstane schade.”
De kunstenaar is blij dat het mysterie is opgelost. Ook heeft hij inmiddels een bedrijf gevonden, genaamd Grout, dat de techniek beheerst om de sculpturen zo te herstellen, dat het natuursteen weer net zo sterk wordt als voor het ontstaan van de haarscheurtjes. Daar hangt echter wel een prijskaartje aan vast. “Dit project heeft de afgelopen twee jaar natuurlijk al heel wat gekost”, zegt Van IJzendoorn. “En het herstellen moet nog gebeuren. Voor ik dat laat doen, ga ik eerst samen met de Stichting Kunstkring Drimmelen in overleg met de gemeente Drimmelen over het kostenplaatje dat hieraan hangt. We zouden vorige week al een gesprek hebben, maar dat ging niet door. Ik verwacht dat we deze maand nog rond de tafel gaan.”
De natuurstenen sculpturen stonden tot december 2006 op de hoek Dorpsstraat/Onderdijk (links) en in de Dorpsstraat. foto’s archief BN/DeStem
De kunstenaar gaat er voorlopig vanuit dat de gemeente wel wil meewerken. Als Drimmelen niet over de brug komt met een bijdrage aan de kosten, is het echter de vraag of de sculpturen terugkeren in Wagenberg. “Ik ga van het positieve uit”, zegt Van IJzendoorn. “Dat is het scenario dat er wel geld is om de kunstwerken te herstellen. Als de beslissing snel wordt genomen, kunnen de sculpturen komend voorjaar weer op hun plaats staan. Daar hoop ik op.”
Wat wethouder Koos Krook (Kunst) betreft, komen de kunstwerken zeker terug. Hij houdt alleen nog een slag om de arm over de kosten. “Er is al budget vrijgemaakt voor het herstellen van de sculpturen”, zegt gemeentewoordvoerster Anneke van Omme. “De vraag is alleen of dat genoeg is. Daar moet over gesproken worden met de kunstenaar. Als blijkt dat de kosten hoger liggen, moet bekeken worden of er uit het kunstbudget voor 2009 nog geld hiervoor vrijgemaakt kan worden. De raad moet dat potje van 50.000 bij de begrotingsbehandeling (morgen, red.) dan wel goedkeuren. Anders zal er een andere oplossing gezocht moeten worden.”
Wagenbergse kunst
Ruim twee jaar terug ontdekte de Stichting Kunstkring Drimmelen tijdens een inventarisatie haarscheurtjes in een van de drie natuurstenen sculpturen in Wagenberg.
Een mysterie was geboren. Al sinds eind 2006 zoekt kunstenaar Jan van IJzendoorn naar een oplossing. Die ligt er nu, maar om de sculpturen te herstellen, is wel geld nodig. Dat is de volgende stap.
Bron: www.bndestem.nl/regio/oosterhout/herstel-wagenbergse-sculpturen-eindelijk-in-zicht-1.395199