Vragender: De Kunst van de krimp
Vragender is een kleine dorpsgemeenschap in de Achterhoek. Het inwonersaantal is per 1 januari 2014 1.074, waarvan 564 mannen en 510 vrouwen. Er is een grote betrokkenheid van de inwoners binnen hun gemeenschap. Ook is er is een groot aantal verenigingen nl. 29. Het dorp is relatief welvarend.
Wat is krimp?
Krimp is het tegenovergestelde van groei. Hierdoor kan het omgekeerde van een sneeuwbaleffect ontstaan in een gebied waar bedrijven en mensen gaan wegtrekken. We vrezen daarom dat:
– Het aantal verenigingen gaat afnemen
– De Vragenderse bevolking sterk vergrijst
– De school het bestaansrecht verliest
– Er voorzieningen gaan verdwijnen
Gevolg: een neerwaartse spiraal, met kans op verloedering van de openbare ruimte, ‘isolatie’ van de inwoners en waardedaling van vastgoed.
Werk Ateliers
De stichting Ruimte Denken organiseerde vorig jaar twee bijeenkomsten in Vragender in opdracht van de provincie Gelderland. Tijdens die twee atelierbijeenkomsten heeft Vragender al even van mogen proeven van het ontstaan van een ongewoon soort synergie en dat smaakte naar meer! De st RD nodigde drie kunstenaars uit om te helpen bij het verder brengen van Vragender Integraal Duurzaam (VID), omdat duidelijk werd dat dit idee niet goed van de grond komt. De inbreng van de kunstenaars maakte direct duidelijk waarom het proces van VID toch zo moeizaam start: het thema leeft nog te weinig onder de bewoners. En leeft nog te weinig onder de jeugd. Dat was aanleiding tot een voorstel vanuit de eigen gelederen: organiseer een soort Kunstkamp, waaraan àlle bewoners kunnen meedoen en waarbij we op een leuke, ludieke manier kennis kunnen maken met de thema´s van krimp.
Eind april ontving Vragenders Belang en de Ondernemers Club Vragender goed nieuws! Provincie Gelderland heeft een subsidie toegekend voor het project De Kunst van Krimp, waarmee het idee verder doorontwikkeld kan worden.
Werkgroep Er is een werkgroep opgericht om het proces samen met de st RD goed aan te sturen. Die werkgroep bestaat uit:
Directrice van school: Marianne Veldhuizen
Twee leden van Vragenders Belang: Sjoukje Aalbers & Moniek Hahné
Twee jongeren uit Vragender: Sharon Bonenkamp & Mathijs Klein Gebbinck
Matthijs Bosman
De dorpscoach
Om de gemeenschap te mobiliseren en actief werk te maken van een integraal duurzaam Vragender, is een kunstenaars dorpscoach aangesteld. Matthijs Bosman werd unaniem gekozen uit een tiental kandidaten. Vragender kiest voor een kunstenaar/dorpscoach omdat tijdens de ateliers duidelijk te merken was dat kunstenaars c.q. vrijdenkers anders kijken en andere analyses maken. Dat is soms even wennen maar wel erg waardevol! Juist door anders naar de dingen te kijken kun je je omgeving veranderen.
Matthijs Bosman is een enthousiaste en motiverende verbinder: iemand die ervoor zorgt dat de mensen mét elkaar samenwerken en dat het belang van het dorp voorop wordt gezet. Na een aantal gesprekken en wezenlijke vragen heeft Matthijs een Plan van Aanpak ontwikkeld. Natuurlijk moet de kunstenaar zelf goede ideeën hebben en goed kunnen organiseren. Hij moet zich goed kunnen vereenzelvigen met de kansen van krimp en duurzaamheidvraagstukken.
Inhoud van het project
Het plan komt er op neer dat Vragender als dorp samen iets gaat doen om zo de krimp bekendheid te geven en positieve aandacht voor Vragender als woonplaats te verzorgen door: de bouw van twee eigenzinnige huurwoningen. Voor de uitvoer van dit plan wordt gebruik gemaakt van lokale kracht en inzet, hergebruikte en gesponsorde materialen, bouwgrond die de gemeente beschikbaar stelt etc. Verder is het uitgangspunt max. 2 starters per woning en voor max. 5 jaar huren. Een vereiste is natuurlijk ook dat de bewoners later in Vragender willen blijven wonen.
Op dit moment wordt er hard gewerkt aan zowel de planvorming in een stappenplan met veel aandacht voor het acceptatieproces. De inzet is om het mooi, eigenzinnig, onverwacht, duurzaam, inspirerend, bijzonder, oplossend, aantrekkelijk, eigentijds, praktisch, gezamenlijk, verrassend, op eigen kracht, milieuvriendelijk en echt van Vragender te maken. En vooral om het mogelijk te maken. De bevolking heeft zich inmiddels achter het idee gesteld.
Hoewel er nog wel een hele weg te gaan is, wordt steeds duidelijker dat de eerste steen van deze bouw nooit meer los te zien zal zijn van het krimpvraagstuk en het proces zeker bij gaat dragen aan het bewustwordingsproces om vooral Ruim te Denken.
bron: www.ruimte-denken.nl/index.php/item/vragender-de-kunst-van-krimp